Imágenes de páginas
PDF
EPUB

Captivum portatur ebur, captiva Corinthus.
Si foret in terris, rideret Democritus; seu
Diversum confusa genus panthera camelo,
Sive Elephas albus vulgi converteret ora:
Spectaret populum ludis attentius ipsis,

Ut sibi praebentem mimo spectacula plura :
Scriptores autem narrare putaret asello
Fabellam surdo, nam quae pervincere voces
Evaluere sonum, referunt quem nostra theatra?
Garganum mugire putes nemus, aut mare Tuscum.
Tanto cum strepitu ludi spectantur, et artes,

195

200

Divitiaeque peregrinae; quibus oblitus actor
Cum stetit in scena, concurrit dextera laevae.

205

Dixit adhuc aliquid? ¶ Nil sane. ¶ Quid placet ergo?
Lana Tarentino violas imitata veneno.

Ac ne forte putes, me, quae facere ipse recusem,

Cum recte tractent alii, laudare maligne;

Ille per extentum funem mihi posse videtur

210

198 Nimio sp. risu S.-200 Et surdo aliquis ap. Cun.—205 Constitit MS. Beram.

191 Regum fortuna; Periphrasis pro ipsis Re- | ita legerit Priscianus. Certe imperiti Librari gibus. Triumphus hic erat Gallicus. B. Non saepissime peccant in Vocalibus. B. peculiarem triumphum signat, sed pompam tri- 198 Mimo, h. e. histrione. Z. umpho similem, ludis, in scena theatri, exhibi- 199 Scriptores, Poetas. tam. Nihil est melius, quam conferre Ciceronis epistolam ad Marium 7. 1. G.

192 Esseda; Gallorum vehicula quibus tantum victi Reges vebuntur; filenta quibus captae Reginae; Petorrita; quibus familia Regum; Naves, quibus in navali bello victi. Vet. Schol.

[ocr errors]

Narrare asello fabellam surdo; Proverbi Graecum est, Ονῳ τις ἔλεγε μύθον, ὁ δὲ τὰ ὅτε ixív. Lambinus. B. Fab. et surdo tanto minus probare possum, quia vehementia inest si ut surdus non audiat, et tanquam asinus, si zudim, tamen non intelligat. G.

193 Captivum portatur ebur, captiva Corinthus ; eburnea atque Corinthia vasa et signa. Corinthum ponit pro vasis Corinthiis. Vet. Schol. Apage | eburneam Corinthi a Mummio captae imaginem, quod miror post Dacerium placuisse viro docto Ludovico Desprez. Captiva Corintbus. usyaλosquía. Vet. Schol. Deridet enim pueris. lem Pompae superbiam.

195 Panthera camela: panthero-camelum seu camelo-pardalin dicit, Ítali Giraffam vocant. Figura est ut camelus; sed maculis ut panthera. Varro

196 Elephas albus rarum nunc quoque animal, cujus possessione in titulis suis Siamensium tyrannus glorietur. G.

Nihil opus fuerat Bentleium mutare converteret in converterit, in tantillo Temporum discrimine. Forsan tamen rectius est converterit, quod

200 Voces, Scenicorum scilicet.

201 Referunt, per echo repercutiunt. B. Qua theatra s. spectacula hominibus inquietis et turbulentis plena, verbo ipsi spectatores, reddant sonum ita turbulentum, quem vincere scenicorum voces non possunt. Non de imagine vocis echo sermo est, sed de immodestorum specta torum tumultu. G.

203 Ludi, Comoediae.

Artes, Phrygionios dicit et purpureos habitu Scenicorum.

204 Oblitus, ad aureas vestium picturas retulit. 205 Concurrit dextera laevae; plausus datur priusquam aliquid dicatur. Vet. Schol. Cruq.

207 Violas imitata: Ianthina vestis. Veneno, pharmaco, fuco, pigmento. 208 Recusem, detrectem. B. Non possim, |mox 259. it. A. P. 40. G.

г

Ire poëta, meum qui pectus inaniter angit,

Irritat, mulcet, falsis terroribus implet

Ut magus; et modo me Thebis; modo ponit Athenis.
Verum age, et his, qui se lectori credere malunt,
Quam spectatoris fastidia ferre superbi,
Curam redde brevem; si munus Apolline dignum
Vis complere libris, et vatibus addere calcar,
Ut studio majore petant Helicona virentem.
Multa quidem nobis facimus mala saepe Poëtae,
(Ut vineta egomet caedam mea) cum tibi librum
Solicito damus, aut fesso; cum laedimur, unum.
Si quis amicorum est ausus reprendere versum ;
Cum loca jam recitata revolvimus irrevocati;
Cum lamentamur non apparere labores
Nostros, et tenui deducta poëmata filo :

Cum speramus eo rem venturam, ut, simul atque
Carmina rescieris nos fingere, commodus ultro
Arcessas, et egere vetes, et scribere cogas.
Sed tamen est operae pretium cognoscere, quales

215

220

225

213 Ut me Argis modo me Thebis modo ponat Athenis. conj. Rutgers-216 Pro redde, impende Bentl. ex MSS.-229 Hic inseri vult Da. Heinsius versus Epist. 2. 87.—140 recte refutatus a Bentleio.

209 Maligne; invide, parce.

210 Ille per extentum; dicit se non magis invidere Latino comico, quam funambulo, qui dum stolidae plebeculae gratificari studet, cervicis suae periculum adire non veretur. In Comoc dia maxime laudicamus inquit Quinctilianus 10. 1. 99. Interpretes ad unum falluntur dum serio laudare putant. B. Alii rectius sic locum intelligunt: Poeta comicus et tragicus videtur mihi rem factu difficillimam praestare, qui animum meum variis affectibus commovere potest veluti metu, ira, laetitia, terrore, atque ita apte res describit, ut iis ipsis locis me esse putem, quibus res gestae esse finguntur. Z.

211 Inaniter; levi vel nulla de causa. 212 Falsis; inanibus.

213 Magus; praestigiator, qui monstra commendat fidei.

Modo me Thebis; non solum in characteribus peccat, sed et obliviscitur loci ubi Scena sit. B. Plautus certe saepe obliviscitur se fabulam alliatam dare, et subito Atticis Athenis relictis Romam transfert spectatorem. Thebae scena Tragoediarum propter familiam Cadmeam et

[ocr errors]

Oedipi, ibidem Amphitruo Plautina agi fingitur, &c. G.

216 Curam redde brevem; habe illorum aliquam rationem. B. Redde, ut indicet, illum non nunc primum ea de re cogitare. G.

Munus Apolline dignum, Templum dicit Apollinis Palatini cum Bibliotheca. B. Sueton. Octav. cap. 29.

217 Addere, admovere. B. Libris scil. auctorum Latinorum. Z.

220 Ut vineta egomet caedam mea; Proverbium in eos qui sibi volentes nocent. Vet. Schol. Cruq. Satirice haec in se atque in Augustum: nam erat Augustus morosulus natura. B. Sensus est: ut me ipse accusem. Z.

223 Revolvimus, et per hoc relegimus.

Inrevocati; ubi nemo jubet ut revolvamus. Tres autem Torrentii Codices legerunt Inrevocati, ut supra inrevocabile, quod antiquitatem sapit. B. Mihi illa orthographia videtur sapere acumen Grammaticorum saeculi sequioris, post Quinctilianum certe Revecare fignificat jubere ut denuo legatur, pronuntietur, quod jam lectum pronunciatum est. G. Vulg. et meliorem

Aedituos habeat belli spectata domique
Virtus, indigno non committenda poëtae.
Gratus Alexandro regi Magno fuit ille
Choerilus, incultis qui versibus et male natis
Rettulit acceptos, regale nomisma, Philippos.
Sed veluti tractata notam labemque remittunt
Atramenta fere scriptores carmine foedo
Splendida facta linunt. Idem rex ille, poëma
Qui tam ridiculum tam care prodigus emit,
Edicto vetuit, ne quis se, praeter Apellen,
Pingeret, aut alius Lysippo duceret aera
Fortis Alexandri vultum simulantia. Quod si
Judicium subtile videndis artibus illud

Ad libros et ad haec Musarum dona vocares,
Boeotûm in crasso jurares aëre natum.
At neque dedecorant tua de se judicia, atque
Munera, quae multa dantis cum laude tulerunt,
Dilecti tibi Virgilius Variusque poetae:
Nec magis expressi vultus per ahenea signa,

scripturam restitui. Caeterum irrevocati est non jussi, quasi alter elegantian loci minus sentiat, stulte et cum offensione repetimus loca jam recitata. Z.

224 Apparere, cognosci et honorari poëmata tanto cum studio elaborata et tanta cum arte s. subtiliter. Z.

227 Commodus; comis, suavis.
Ultro, non expectata commendatione.

[merged small][merged small][merged small][ocr errors]

optimi Codices pro Numisma habent Nomina quod et Vet. Schol. sequitur. B

235 Sed minus prudenter fecit Alexander; quia, quemadmodum atramenta manibus contrectata maculant manus, sic mali poetae dedecorant gloriam rerum gestarum. Z.

236 Atramentum olim erat infamiae symbolen. Cruquius. B. Nihil puto aliud velle, qu Car. 1. 6. 12. Laudes deterere culpa ingenii. G. 240 Altus Lysippo; Hellenismus, de quo pra ad 1, 16. 20.

228 Arcessas; Secundum Priscianum arcesso venit ab arcio, quod nune divimus adcio: quia antiqui dicebant ar pro ad. Vet. Scholior. Compilator. Duceret, per Catachresin, tanquam de imag 229 Sed tamen, nihilominus. Bene et subtiliterne cerea. B. Sed etiam ad ea, quae malleo elatetigit Caesarem quasi negligentem Poetarum. Vet. Schol. ex MS. Stephani.

230 Aedituos, Narratores; Aeditui enim tem

plorum ac numinum, quibus inserviunt, et sacrorum originem advenis et ignorantibus narrant. Vet. Sch. Aeditui dicti quod aedes tueantur. 'legouvánovas puto dici, magis quam Neoxógus.

231 Virtutem per Prosopoeiam posuit pro ipso Augusto.

233 Incultis et male natis ; neque arte, neque natura compositis; et deest Pro. Vet. Schol.

134 Mire retulit acceptos, tanquam diceret legitime vendidit. Vet. Schol. Nam, acceptos num

mos in codicem retulit.

Philippos; acceperat pro singulis versibus singules Philippeos. Vet. Schol. Aureos scilicet. Et

borantur, pertinet, rà iλcopúgara, de quo ge nere Plin. 33. 4. s. 24. G.

243 Vocares, revocares, vel conferres. B Sensus est: Si Alexandri judicium, quod tan acre fuisse videtur in cognoscenda artis pinger di fingendique praestantia, aestimares ex es quod de poeticae praestantia tulit; eum stup dum et hebetem fuisse, jurares. Z.

244 Bocotum in crasso; notum est Proverbi um Boría Js, cujus meminit Pindarus (OL. 6 152.) B. Add. Juven. 10. 50. G.

melius est. Z.
245. At, Tuum, Auguste, judicium de poes

donaverat Augustus decies sestertium. Vet. Scho
246 Tulerunt; acceperunt, quia jam bis singuli
Cruq.

Quam per

vatis opus mores animique virorum.

Clarorum apparent. Nec sermones ego mallem
Repentes per humum, quam res componere gestas,
Terrarumque situs et flumina dicere, et arces
Montibus impositas, et barbara regna, tuisque
Auspiciis totum confecta duella per orbem,
Claustraque custodem pacis cohibentia Janum,
Et formidatam Parthis, te principe, Romam;

250

255

Si, quantum cuperem, possem quoque: sed neque parvum
Carmen majestas recipit tua; nec meus audet
Rem tentare pudor, quam vires ferre recusent.
Sedulitas autem stulte, quem diligit, urguet;
Praecipue cum se numeris commendat et arte:
Discit enim citius, meminitque libentius illud

260

Quod quis deridet, quam quod probat et veneratur.
Nil moror officium quod me gravat: ac neque ficto
In pejus vultu proponi cereus usquam,

965

Nec prave factis decorari versibus opto:
Ne rubeam pingui donatus munere, et una
Cum scriptore meo capsa porrectus aperta,
Deferar in vicum vendentem thus et odores,
Et piper, et quidquid chartis amicitur ineptis.

268 Operta etiam G. Z. Cun. MSS. 5 Bersm.

248 Expressi, ad vivum efficti. 250 Excusatio suavissima, qua pulchrius laudatus est Augustus, quam totis forte mille tum poetarum carminibus. G.

Sermones Satiras suas dicit et Epistolas, utpote communi sermone scriptas.

251 Gestas; susceptas, incoeptas, adeoque per

actas.

252 Arces montibus impositas; conditas a Caesare civitates dixit. Vet. Schol. Ad muniendos scilicet Imperii fines. B. Sueton. Octav. c. 47.

254 Auspiciis Imperatorum Legati militabant, nunquam suis.

255 Claustraque; Jani Gemini Templum ac Portas belli, pacato orbe terrarum, solus clauserat Caesar Augustus. Vet. Schol.

271 Si quantum cuperem; et hoc vetus esse dictum Aristarchi ferunt, qui cum multa reprehenderet in Homero, aiebat; Neque se posse scribere quemad. modum vellet; neque velle quemadmodum posset. Vet. Schol B. Conf. Serm. II. 1. 12. Sunt qui

270

[blocks in formation]

EPISTOLA II.

AD JULIUM FLORUM.

Suaviter garrit cum amico, et ostendit se nactum quod avebat poeticae nuntium remittere, et ad pristinum Philosophiae studium se recipere. B. Excusat se Julio Floro, qui questus erat, quod nec epistolam ullam, nec carmina promissa misisset, hunc in modum : Ut mango, si vitia servi, quem vendit, ingenue indicavit, ad redhibendum damnari nequit ; sic nec ego, cum tibi proficiscenti praedixerim, me epistolam non esse missurum, malae fidei accusari potero. Quod vero carmina miserim nulla, sic habeto; Ut Luculli miles quidam, zona perdita ad praedam faciendam fortissimus exstitit, sed idem locupletatus periculum adire recusavit; ita et ego, quem olim post proelium Philippense paterno fundo privatum paupertas, ut versus facerem impulit, nunc, cum satis sit unde vivam, malo dormire, quam scribere ver sus, a quibus avocat me non modo aetas ingravescens, sed et morosita quaedam hominum, quorum alii alio carminis genere delectantur; tum vita Romae negotiosa et turbulenta, quoniam ad versus faciendos requiri tur secessus, solitudo et otium; denique mala poetarum consuetudo, qu certatim se invicem temere laudant et irascuntur secus facientibus. Ad poema autem legitimum diligentissimus verborum delectus est habendus, opusque est multo labore. Ergo, dicet aliquis, commodius est malum videri poetam, dummodo nobismet ipsis placeamus et beatos nos putemus, f ille Argivus delirus. At vero omnino praestat abstinere a nugis poeticis, et verae sapientiae operam dare, et vitia animi pravasque fugere cupiditates

omnes.

FLORE, bono claroque fidelis amice Neroni,

Si quis forte velit puerum tibi vendere natum
Tibure vel Gabiis, et tecum sic agat; Hic et
Candidus, et talos a vertice pulcher ad imos,
Fict eritque tuus nummorum millibus octo;
Verna ministeriis ad nutus aptus heriles;
Litterulis Graecis imbutus, idoneus arti
Cuilibet; argilla quidvis imitaberis uda:

8 Melius legimus imitaberis, ut est in veteribus exemplaribus, Comment. Cruq. Imitabitur G. et primae editt. Mutabitur S.

et scriptoris nomen est, et ejus de quo scribitur. Vet. Schol.

268 Porrectus; quasi mortuus in feretro. Vet. Schol. Et melius aperta quam operta, quod mortui nudato vultu efferebantur. Atque hanc scripturam probaverunt Badius, Lubinus et Stephanus. Bentleius tamen nulla de causa servavit in Edito operta. B. Aperta mihi etiam hoc nomine magis placet, quod videntur magis negligi, quae aperta capsa feruntur. G.

269 In vicum vendentem ; in vicum Thuraris Vet. Schol.

EPIST. IL

1 Amice; cliens, comes.
Neroni, Tiberio.

3 Tibure vel Gabiis; ruris vernam, et p hoc, moribus aliquantum incomtis. B. & simplicibus, nec corruptis. Z.

Sic agat; bis verbis tecum contractet. Vet. Så

5

« AnteriorContinuar »