ostentare mihi, quos torret Atabulus et quos numquam erepsemus, nisi nos vicina Trivici villa recepisset, lacrimoso non sine fumo, udos cum foliis ramos urente camino.

quattuor hinc rapimur viginti et milia raedis,
mansuri oppidulo quod versu dicere non est,
signis perfacile est: venit vilissima rerum
hic aqua; sed panis longe pulcherrimus, ultra
callidus ut soleat umeris portare viator;
nam Canusi lapidosus, aquae non ditior urna
qui locus a forti Diomede est conditus olim.
flentibus hinc Varius discedit maestus amicis.
inde Rubos fessi pervenimus, utpote longum
carpentes iter et factum corruptius imbri.
postera tempestas melior, via peior adusque
Bari moenia piscosi; dein Gnatia Lymphis
iratis exstructa dedit risusque iocosque,
dum flamma sine tura liquescere limine sacro
persuadere cupit. credat Iudaeus Apella,

non ego: namque deos didici securum agere aevum,
nec si quid miri faciat natura, deos id

tristis ex alto caeli demittere tecto.

Brundisium longae finis chartaeque viaeque est.

VI

NON quia, Maecenas, Lydorum quidquid Etruscos incoluit finis nemo generosior est te,

nec quod avus tibi maternus fuit atque paternus olim qui magnis legionibus imperitarent,

VI 4 im (vel in) peritarent Rλlyuv: imperitarint aDLYCE

ut plerique solent, naso suspendis adunco
ignotos, ut me libertino patre natum.
cum referre negas quali sit quisque parente
natus, dum ingenuus, persuades hoc tibi vere,
ante potestatem Tulli atque ignobile regnum
multos saepe viros nullis maioribus ortos

et vixisse probos, amplis et honoribus auctos ;
contra Laevinum, Valeri genus, unde superbus
Tarquinius regno pulsus fugit, unius assis
non umquam pretio pluris licuisse, notante
iudice quo nosti populo, qui stultus honores
saepe dat indignis et famae servit ineptus,

qui stupet in titulis et imaginibus. quid oportet
nos facere a vulgo longe longeque remotos?
namque esto populus Laevino mallet honorem
quam Decio mandare novo, censorque moveret
Appius, ingenuo si non essem patre natus :

vel merito, quoniam in propria non pelle quiessem. sed fulgente trahit constrictos Gloria curru

non minus ignotos generosis. quo tibi, Tilli, sumere depositum clavum fierique tribuno? invidia accrevit, privato quae minor esset.

nam ut quisque insanus nigris medium impediit crus pellibus et latum demisit pectore clavum,

audit continuo 'quis homo hic est ? quo patre natus?' ut si qui aegrotet quo morbo Barrus, haberi et cupiat formosus, eat quacumque, puellis iniciat curam quaerendi singula, quali sit facie, sura, quali pede, dente, capillo: sic qui promittit civis, urbem sibi curae, imperium fore et Italiam, delubra deorum,

5

ΙΟ

15

20

25

30

35

6 ignotos, ut me . . . natum] magna est in codd. lectionis varietas: ut D: aut alp¥LR3y: ut (post lituram) R: at ut E: aut ut Cg: et ut ; natus DC: natos AyEg. Hinc coni. Palmer ignoto aut ut me libertino patre natum 31 ut cupiat Alu

quo patre sit natus, num ignota matre inhonestus,
omnis mortalis curare et quaerere cogit.

'tune Syri, Damae, aut Dionysi filius, audes.
deicere de saxo civis aut tradere Cadmo?'
'at Novius collega gradu post me sedet uno;
namque est ille, pater quod erat meus.' 'hoc tibi Paulus
et Messalla videris? at hic, si plaustra ducenta
concurrantque foro tria funera, magna sonabit
cornua quod vincatque tubas; saltem tenet hoc nos.'
nunc ad me redeo libertino patre natum,
quem rodunt omnes libertino patre natum,
nunc quia sim tibi, Maecenas, convictor; at olim
quod mihi pareret legio Romana tribuno.
dissimile hoc illi est; quia non, ut forsit honorem
iure mihi invideat quivis, ita te quoque amicum,
praesertim cautum dignos adsumere, prava
ambitione procul. felicem dicere non hoc
me possim, casu quod te sortitus amicum;
nulla etenim mihi te fors obtulit: optimus olim
Vergilius, post hunc Varius, dixere quid essem.
ut veni coram, singultim pauca locutus,
infans namque pudor prohibebat plura profari,
non ego me claro natum patre, non ego circum
me Satureiano vectari rura caballo,

sed quod eram narro. respondes, ut tuus est mos,
pauca: abeo; et revocas nono post mense iubesque
esse in amicorum numero. magnum hoc ego duco
quod placui tibi, qui turpi secernis honestum,
non patre praeclaro sed vita et pectore puro.
atqui si vitiis mediocribus ac mea paucis
mendosa est natura alioqui recta, velut si
egregio inspersos reprehendas corpore naevos;
37 cogit u cogat cett.
Bentl.

47 sim codd. plerique: sum D

si neque avaritiam neque sordis nec mala lustra
obiciet vere quisquam mihi, purus et insons
(ut me collaudem) si et vivo carus amicis;
causa fuit pater his, qui macro pauper agello
noluit in Flavi ludum me mittere, magni
quo pueri magnis e centurionibus orti,
laevo suspensi loculos tabulamque lacerto,
ibant octonis referentes Idibus aera:

70

75

sed puerum est ausus Romam portare, docendum
artis quas doceat quivis eques atque senator
semet prognatos. vestem servosque sequentis,
in magno ut populo, si qui vidisset, avita
ex re praeberi sumptus mihi crederet illos.
ipse mihi custos incorruptissimus omnes
circum doctores aderat. quid multa? pudicum,
qui primus virtutis honos, servavit ab omni

80

non solum facto, verum opprobrio quoque turpi; nec timuit sibi ne vitio quis verteret olim

si praeco parvas aut, ut fuit ipse, coactor

85

mercedes sequerer; neque ego essem questus: at hoc nunc laus illi debetur et a me gratia maior.

nil me paeniteat sanum patris huius, eoque

non, ut magna dolo factum negat esse suo pars,
quod non ingenuos habeat clarosque parentis,
sic me defendam. longe mea discrepat istis

90

et vox et ratio: nam si natura iuberet

a certis annis aevum remeare peractum

atque alios legere ad fastum quoscumque parentis, optaret sibi quisque, meis contentus honestos fascibus et sellis nollem mihi sumere, demens iudicio vulgi, sanus fortasse tuo, quod

95

68 nec mala VL: ac mala cett. : aut mala Bentl. 75 octonis... aera AlpuvLR comm. Cruq.: octonos . . . aeris aRDYE (octenos ... aeri g) Acr. 87 at hoc] ad hoc codd. fere omnes: at hic g:

ad hoc vel ad haec scholiastae invenerunt

nollem onus haud umquam solitus portare molestum
nam mihi continuo maior quaerenda foret res,
atque salutandi plures, ducendus et unus
et comes alter uti ne solus rusve peregreve

100

cum Tiburte via praetorem quinque sequuntur
te pueri lasanum portantes oenophorumque.
hoc ego commodius quam tu, praeclare senator,
milibus atque aliis vivo. quacumque libido est,
incedo solus; percontor quanti holus ac far;
fallacem Circum vespertinumque pererro
saepe Forum; adsisto divinis; inde domum me
ad porri et ciceris refero laganique catinum;
cena ministratur pueris tribus, et lapis albus
pocula cum cyatho duo sustinet; adstat echinus
vilis, cum patera gutus, Campana supellex.
deinde eo dormitum, non sollicitus mihi quod cras
surgendum sit mane, obeundus Marsya, qui se
vultum ferre negat Noviorum posse minoris.

ad quartam iaceo; post hanc vagor, aut ego lecto

aut scripto quod me tacitum iuvet unguor olivo, non quo fraudatis immundus Natta lucernis.

ast ubi me fessum sol acrior ire lavatum admonuit, fugio Campum lusumque trigonem. pransus non avide, quantum interpellet inani ventre diem durare, domesticus otior. haec est vita solutorum misera ambitione gravique ;

IIO

115

120

125

102 peregreve Aldus: peregre aut codd. plerique Porph. : peregre / 126 Campum lusumque trigonem lectio in V solum servata, nisi quod campum lusitque trigonem exhibet g: rabiosi tempora signi cett. codd. et scholiastae