Imágenes de páginas
PDF
EPUB

Nec magis huic inter niveos viridesque lapillos

80

Sit licet hoc, Cerinthe, tuum tenerum est femur aut crus

Rectius, atque etiam melius persaepe togatae est.
Adde huc, quod mercem sine fucis gestat, aperte
Quod venale habet ostendit, nec, si quid honesti est,

[ocr errors]

80. niveos inter cp. capillos p. 84. Sit licet hoc, Cerinthe, tuum BbScdp et plerique Pottierii, LCt: Sit licet, o Cerinthe, tuum F, Sit licet, o Cerinthe, tuo e Codd. (o Cerinthe duo Cruquii, totidem Bersmanni et x, tuo, Turnebi et Lambini aliquot et duo Pottierii.) Bentleius et M. est om. p. aut] et S (non Bbcdp). (Addidit Bentleius ex Blandiniis Cru84. neque bdp et Bentleius.

82. est om. Bdp,LCtF. quianis.) - 83. hoc S. fuscis p. si, quod honestum Doeringii susp.

atque in carminibus quare plane | mum absolute ponuntur vv. inter nusquam ab eo dictum est.» HAUPT Obss. critt. p. 42. sq.

80. 84. Locus difficillimus partim propter lectionis varietatem, partim propter distinctionem. E Codd. enim profertur: Sit licet hoc, Cerinthe, tuum Sit licet, o Cerinthe, tuum Sit licet hoc, Cerinthe, tuo; deinde ambigitur, utrum vv. Sit licet coniungenda sint cum praecedd.: «degat licet illa matrona inter uniones ac smaragdos; » an: Sit licet hoc, Cerinthe, tuum per лapévýεow. Iam videamus explicationes: 4) ex Bentleii sententia: «Nec huic (matronae), licet sit inter niveos viridesque lapillos, magis tenerum femur aut crus rectius est tuo (quam tuum), o Cerinthe; imo vero persaepe crus femurve melius est togatae quam illi stolatae.» Qua tamen in ratione minus apta comparatio feminis matronae cum adolescentis femine videri debet, neque ulla inest ironia in Cerinthum, sed mera eius pulchritudinis admiratio, elegiae potius quam satirae conveniens. 2) Haud multum differt ad sensum lectio: inter gemmas sit licet, hoc (ideo), Cerinthe, tuo magis tenerum est femur cet. 3) In tertia denique lectione, cui favent Codd. mei, pri

niveos viridesque lapillos, prorsus ut apud Liv. 9, 17: quem - - inter purpuram atque aurum, oneratum fortunae apparatibus suae, - - incruentus devicit; iunguntur autem VV. Sit licet hoc, Cerinthe, tuum; quod qui adhuc defenderunt varie interpretati sunt. Lambinus: «<Licet ames matronas unionibus et gemmis collucentes; » vel accuratius: «licet haec tua stultitia sit, ut ames divites matronas.» Torrentius: «Hoc tibi permissum sit, hoc peculiare, ut inter gemmarum atque unionum fulgores cum matronis delicias facias.» (Fea: «Significat Horatius hunc vel ipsis matronis praeferendum, ut notat Baxterus.»> Iahn: «Matronae femur, etiamsi tenerrimum sit et cum Cerinthi femore comparari possit, margaritis et smaragdis non magis tenerum redditur. Quare propter cultum matronae amor non expetendus est; sin autem pulchritudinem spectas, meretrices persaepe meliora femora habent.») Reisig: «Mag das auch dein Geschmack sein, das gönne ich dir.» Similiter Düntzer: Dieses mag (ich überlasse es dir) deine Sache sein, nämlich die prächtig geschmückte Schöne; videlicet ut Cerinthus homo vanus fuerit, qui splendido ornatu

Iactat habetque palam, quaerit quo turpia celet.
Regibus hic mos est: ubi equos mercantur, opertos
Inspiciunt, ne, si facies, ut saepe, decora

Molli fulta pede est, emptorem inducat hiantem,

85

Quod pulchrae clunes, breve quod caput, ardua cervix. Hoc illi recte ne corporis optima Lyncei

88. ducat contra libros Bentleius, coll. Pers. 5, 476. 90. tu corporis - - Contemplare -- spectas Bentl. coni., nisi quod Codd. aliq. (z et alter) exhibent Contemplare. Lyncei B,ẞ «cum vetustissimo Blandinio », Pottierii septimus, CFMJ: Lynceis s. linceis bScdp, Lt.

[ocr errors]

90

lapillisque pretiosis capi se pate- | «si quid honesti iactat, non tamen retur. In qua explicatione nunc quaerit cet.»> mercem sine fucis] acquiescimus. Cerinthus autem Ho- «corpus venale sine lenocinio et ratii idem fuisse atque ille, cuius externis ornamentis.»> honesti] amores celebravit Tibullus Lib. 2, «pulchri», ut Virg. Ge. 2, 392: Et 2. et Lib. 4, 2. sqq., non potest. quocunque deus circum caput egit Nam Horatianum floruisse circiter honestum. a. u. c. 745. necesse est, Tibulli Cerinthum a. u. c. 730., quibus XV. annis flos aetatis utique illi transierat. Commentator quidem Cruq. subrustice: «Cerinthus dicitur illis temporibus fuisse pulcherrimum scortum, insigni specie et candore.»

ma.»>

86-95. Regibus] pro «divitibus.»> facies] «universa corporis formolli fulta pede] Intellige crura imbecilla et vitiosas ungulas. Sic Xenoph. de re eq. 4, 3. commendat in equis nazis övvyas, reprehendit λerrous. Oppian. Cyneg. 4, 175. in equi pulchri de

μετήορον ὕψι κάρηνον Αείροι,

Μηροὶ δ' εὐπαγέες, μυώδεες x7λ. inducat] «decipiat, fallat.»> hiantem] acupidum». GLoss.

84. 85. Sine causa in his vv. haese-scriptione: Bauòv vãèo dañçi, runt interpretes nonnulli, cum sensus sit apertissimus: «Nec facit ut feminae nobiles, quae si quid pulchri habent, hoc ostentant, anxie contra artes circumspiciunt, qui- «Clunes dixit in feminino genere, bus naevos membrorumque defor- | mitatem occultent.» Particula enim nec cum ad vv. Iactat habetque pertinet, tum ad v. quaerit. «Coniunctio autem utriusque sententiae>> ut Handii verbis utamur Turs. I. p. 350. «ea est, qua duae res caussae vel rationis nexu ita cohaerentes, ut in eo explicando adhiberi possit vel quum vel si [vel dum], aequo loco et ἐκ παραλλήλου componuntur.» Lectio Cod. Guelf., qui v. est omittit, ita explicanda esset:

sed Iuvenalis (14, 164.) hic clunis dixit, quod tenemus.» ACR. -ardua] «hochragend». Virg. Ge. 3, 79. de equo: Illi ardua cervix Argutumque caput, brevis alvus obesaque terga, Luxuriatque toris animosum pectus. ne corporis cet.] «Sic noli tu acriter contemplari atque admirari, quae pulchra sunt in muliere, caecutire in iis, quibus deformis est.»> Lyncei] ut Achillei, Oilei. Pind. Nem. 40, 62: xeiνου γὰρ ἐπιχθονίων πάντων γένετ'

Contemplere oculis, Hypsaea caecior illa,

Quae mala sunt, spectes. O crus! o brachia! Verum
Depugis, nasuta, brevi latere ac pede longo est.
Matronae praeter faciem nil cernere possis,
Cetera, ni Catia est, demissa veste tegentis.

Si interdicta petes, vallo circumdata

nam te

[merged small][ocr errors]

Custodes, lectica, ciniflones, parasitae,

Ad talos stola demissa et circumdata palla,

Plurima, quae invideant pure apparere tibi rem.

94. illa] ipsa d. 95. Catia] copia B. corr. bc.

[ocr errors]

ὀξύτατον Ὄμμα. Cf. Epp. 4, 4. 28. Hypsaea illa] «Platia (Plautia) Hypsaea vitiosos oculos habuisse dicitur, quam hic amare in transitu percussit. » PORPH. - caecior -- spectes] « omnino non spectes.» Vid. ad Od. 3, 7, 24: surdior audit. O crus] matronae pulcherrimum! Philodemus in Anth. Pal. I. p. 420: "N лodós, ŵ xvýμης, ở tôv åñókola dizaiwg Mŋρων. Depugis] (lendenlos. Voss.) | aлag leyóμevov. Simonides Amorg. 7, 76 : Απυγος, αὐτόκωλος· α τά λας ἀνήρ, Ὅστις κακὸν τοιοῦτον ἀγκαλίζεται. nasula] ut auritus, "grandi naso.>> Catia] «quae propter pulchritudinem crurum neglecto pudore veste accincta utebatur. -- Haec autem adeo impudica fuit, ut in aede Veneris Teatinae ad theatrum Pompeianum, quod in campo fuit, adulterium cum Valerio Siculo colono, tribuno plebis, velo obducto commiserit.>> COMM. CRUQ.

98-100. Custodes] «spadones eam stipantes.» Ad eiusmodi custodem scripta est Ovidii Amor. lib. 2. elegia 2. Cf. A. A. 3, 604 ficti tristis custodia servi. 619: Scilicet obstabit

|

95

400

97. officiunt Sdp et

custos, ne scribere possis. lectica] qua aulaeo operta per Urbis plateas gestatur. ciniflones] «Ciniflones et cinerarii eadem significatione apud veteres habebantur, ab officio calamistrorum, i. e. ferrorum in cinere calefaciendorum, quibus matronae capillos crispabant. Dicti autem ciniflones ab eo, quod in cinerem flant ad ferrum calefaciendum.» ACRON. Alii habent pro ancillis, Haarkräuslerinnen, ut Iuv. 6, 495: Altera (ancilla)

· pectitque comas et volvit in orbem. Sed voc. forma mascul. refert genus. Cf. Becker Gallus (ed. alt.) II. p. 445. parasitae] clientae aliaeque feminae tenuiore loco ortae, quae cum matrona nobili versari solent et ab ea crebro invitantur. Egregie has describit Hieronymus ad Eustochium suam 22, 29. haec scribens: Eas virgines et viduas, quae otiosae et curiosae domos circumeunt matronarum, quae rubore frontis attrito parasitos vincunt mimorum, quasi quasdam pestes abiice. palla] Stolae, ut notum est, palla superiaciebatur, h. 1. circumdabatur. De tunicopallio (v. Forcell. Ed. Germ. in v. PALLA.) h. 1.

Altera, nil obstat: Cois tibi paene videre est
Ut nudam, ne crure malo, ne sit pede turpi;
Metiri possis oculo latus. An tibi mavis
Insidias fieri pretiumque avellier ante

Quam mercem ostendi? «Leporem venator ut alta
In nive sectetur, positum sic tangere nolit,»>
Cantat et apponit: «Meus est amor huic similis; nam
Transvolat in medio posita et fugientia captat.»>
Hiscine versiculis speras tibi posse dolores

406. sectatur L.

401. Altera nil obstat Cois tibi: paene L. sed Doeringii susp. 407. Captat Lamb. coni. 409. labores S (non Bbcdp).

vix cogitandum. Plurima] «complura alia quoque»; est veluti åvacopȧ vv. multae res. rem] atotius corporis formam.»>

401-410. Altera cet.] «Quod ad alteram (libertinam) attinet, nihil tibi obstat, quominus singula eius membra oculis examines; nam per vestem Coam (bombycinam sive sericam) pellucidam, qua induta est, paene ut nuda conspicitur, unde videre tibi licet, an forsitan varum valgumve habeat crus cet.» In negligentiore huiusmodi oratione, etsi negavit Reisig, sane locum habet neque ullam difficultatem offert talis nominativus absolutus pro solito in altera nil obstat.»> Cois

[ocr errors]

405

sic]

opponit pr. bc.

ne adulteris quidem plus sui in cubiculo quam in publico ostendant. Mart. 8, 68, 7: Femineum lucet sic per bombycina corpus. Leporem cet.] Expressit epigramma Callimachi 32. Bl., quod tum, ut videtur, pro scolio cantari solebat: "Lypevrys, 'Exiκυδες, ἐν οὔρεσι πάντα λαγωὸν Διφᾷ καὶ πάσης ἴχνια δορκαλίδος, Στίβῃ καὶ νιφετῷ κεχρημένος· ἢν δέ τις εἴπῃ, «Τή, τόδε βέβλη ται θηρίον», οὐκ ἔλαβεν. Χού μὸς ἔρως τοιόσδε· τὰ μὲν φεύγοντα διώκειν. Οἶδε, τὰ δ' ἐν μέσα σ zɛiμεva rapлérarai. Ovid. Am. 2, 9, 9: Venator sequitur fugientia, capta relinquit. — positum sic] «cum sagitta fixus, humi stracet.] Eubulus in Mein. Fr. Com. tus iacet» (ist er so hingestreckt), III. p. 237: 'Eğòv Jewрýσavrı açò «ipse eum non tangit, sed a servo τὸν ἥλιον Γυμνὰς ἐφεξῆς ἐπὶ κέ- aliquo tolli iubet.» Respondet Calρως τεταγμένας, Ἐν λεπτοπήνοις limachi Τῆ, τόδε βέβληται θηρίον. ἔφεσιν ἑστώσας κτλ. Seneca de In v. autem sic inest notio «comBenef. 7, 9: Video sericas vestes, si mode ac sine ullo labore leporem vestes vocandae sunt, in quibus nihil tolli posse»; cuius usus exempla est, quo defendi aut corpus aut de- collegi ad Od. 2, 14, 44. Alii nique pudor possit; quibus sumptis explicant: «appositum in mensa»>, mulier parum liquido nudam se non quemadmodum fit, ut venatoribus esse iurabit. Hae ingenti summa ab ipsis nauseam faciat venatio (das ignotis etiam ad commercium genti- | Wildprät). Sic Sat. 2, 2, 23: bus arcessuntur, ut matronae nostrae posito pavone. Ovid. A. A. 4, 231:

-

|

Atque aestus curasque graves e pectore pelli?
Nonne, cupidinibus statuat natura modum quem,
Quid latura sibi quid sit dolitura negatum,
Quaerere plus prodest et inane abscindere soldo?
Num, tibi cum fauces urit sitis, aurea quaeris

440

140. gravis c. e] de d. - pelli cum nostris codd. Bz «cum aliis»: tolli «omnium veterrimus Blandinius», λğı, pr. v, C et Bentleius, velli q. - 144. statuit dp,LtF. (Ut nos, omnes nostri, praeter dp, et Pottierii, Bugo.) 112. Quid latura sibi, quid LtF. 143. abscidere F.

positi Bacchi. Tertia est interpretatio vix Latina: «in cubili iacentem», sitzt er so da. Iunge autem: «Cantat (matronarum sectator), citat cantilenam popula- | rem, in qua est, quomodo venator sectetur leporem; cui imagini apponit (Od. 2, 5, 45.), adiungit: Meus est amor cet.» Virg. Ecl. 6, 34: Namque canebat, uti - - fuissent cet.

[ocr errors]

pelli] Hanc lectionem cum meis Codd. servavi coll. Od. 4, 7, 31: nunc vino pellite curas; ac sane pectore pelli allitteratio est Latinis auribus gratissima.

111-119. modum quem] quem esse pron. interrogat. primus demonstravit Bentley, cum volgo ederent statuit natura modum? quem (pron. relat.) «Nonne satius est quaerere, quem cupiditatibus modum natura statuerit, quid tolerare possit, si denegetur, quid denegatum sustinere non possit, quam nimiis et inutilibus cupiditatibus sollicitari?» COMM. CRUQ. Sic in directa interrogatione cur in versus fine ponitur Sat. 2, 3, 487. 2, 7, 104. inane abscindere soldo] «inutilia ac vana ab utilibus et necessariis praecidere et separare.» COMM. CRUQ.; proprie «id, quod omni caret vero pretio, a solida sorte (Kapital), ab haud exigua pecuniae summa, scite

|

[ocr errors]

| distinguere, hanc praeferre, illud spernere atque abiicere.»> soldo] ut Sat. 2, 5, 65; item caldior pro calidior Sat. 4, 3, 53. Totius loci sententia haec est: «Solitae illae nugae, quibus velut cantiunculis se oblectare ac decipere conantur amatores, re vera ad rectam beatamque vitam nihil iuvant; satius est profecto animi cupiditates ipsas tollere Socraticis illis chartis, quae modum, quem ipsa statuit natura, nobis monstrant et verum distinguere a falso docent. Ut autem natura ipsa eo ducimur, ut, cum sitis famesque nos cruciet, paratu facillimis quibusque contenti simus, ita etiam in rebus venereis versandum est; cur enim, cum ancilla vel puerulus praesto est, salaci prurigine diu nos cruciaremus?» quae fuit sententia etiam Socratis apud Xenoph. Mem. 1, 3, 14: Ovro dǹ zar appodioiásɛi τοὺς μὴ ἀσφαλῶς ἔχοντας πρὸς ἀφροδίσια ᾤετο χρῆναι πρὸς τοιαῦτα, οἷα μὴ πάνυ μὲν δεομένου τοῦ σώματος οὐκ ἂν προσδέξαιτο ἡ ψυχή, δεομένου δὲ οὐκ ἂν πράyuara лapézou. Conf. omnino Senecae Epist. 449. · Pavonem rhombumque] cibos pretio magis etiam quam sapore insignes, quorum cupidos deridet Sat. 2, 2, 23 sqq. 48 sqq. rumpi] de eadem re

--

« AnteriorContinuar »