Fulmineum rutilat cristatâ casside Mavors. Floridus æternùm Phœbus juvenile coruscat, Nec fovet effœtas loca per declivia terras Devexo temone Deus; sed semper amicâ Luce potens, eadam currit per signa rotarum. Surgit odoratis pariter formosus ab Indis Ethereum pecus albenti qui cogit Olympo Mane vocans, et serus agens in pascua cœli, Temporis et gemino dispertit regna colore. Fulget obitque vices alterno Delia cornu, Cœruleumque ignem paribus complectitur ulnis. Nec variant elementa fidem, solitoque fragore Lurida perculsas jaculantur fulmina rupes. Nec per inane furit leviori murmure Corus, Stringit et armiferos æquali horrore Gelonos Trux Aquilo, spiratque hyemem, nimbosque volutat. Utque solet, Siculi diverberat ima Pelori
Rex maris, et raucâ circumstrepit æquora conchâ Oceani Tubicen, nec vastâ mole minorem Ægeona ferunt dorso Balearica cete. Sed neque, Terra, tibi sæcli vigor ille vetusti Priscus abest, servatque suum Narcissus odorem, Et puer ille suum tenet, et puer ille decorem, Phœbe, tuusque et Cypri tuus; nec ditior olim Terra datum sceleri celavit montibus aurum Conscia, vel sub aquis gemmas. Sic denique in
Ibit cunctarum series justissima rerum;
Donec flamma orbem populabitur ultima, latè Circumplexa polos, et vasti culmina cœli; Ingentique rogo flagrabit machina mundi.
DE IDEA PLATONICA QUEMADMODUM ARISTOTELES
DICITE sacrorum præsides nemorum deæ, Tuque O noveni perbeata numinis
Memoria mater, quæque in immenso procul Antro recumbis otiosa Æternitas, Monumenta servans, et ratas leges Jovis, Cœlique fastos atque ephemeridas Deûm, Quis ille primus cujus ex imagine Natura solers finxit humanum genus, Æternus, incorruptus, æquævus polo, Unusque et universus, exemplar Dei ? Haud ille Palladis gemellus innubæ Interna proles insidet menti Jovis ; Sed quamlibet natura sit communior, Tamen seorsùs extat ad morem unius, Et, mira, certo stringitur spatio loci; Seu sempiternus ille siderum comes Cœli pererrat ordines decemplicis, Citimúmve terris incolit lunæ globum : Sive inter animas corpus adituras sedens Obliviosas torpet ad Lethes aquas: Sive in remotâ forte terrarum plaga Incedit ingens hominis archetypus gigas, Et diis tremendus erigit celsum caput, Atlante major portitore siderum. Non, cui profundum cæcitas lumen dedit Dircæus augur vidit hunc alto sinu; Non hunc silenti nocte Plëiones nepos Vatum sagaci præpes ostendit choro; Non hunc sacerdos novit Assyrius, licet
Longos vetusti commemoret atavos Nini, Priscumque Belon, inclytumque Osiridem. Non ille trino gloriosus nomine
Ter magnus Hermes (ut sit arcani sciens) Talem reliquit Isidis cultoribus.
At tu perenne ruris Academi decus (Hæc monstra si tu primus induxit scholis) Jam jam, poetas urbis exules tuæ Revocabis, ipse fabulator maximus, Aut institutor ipse migrabis foras.
NUNC mea Pierios cupiam per pectora fontes Irriguas torquere vias, totumque per ora Volvere laxatum gemino de vertice rivum; Ut tenues oblita sonos audacibus alis
Surgat in officium venerandi Musa parentis: Hoc utcunque tibi gratum, pater optime, carmen Exiguum meditatur opus; nec novimus ipsi Aptiùs à nobis quæ possint munera donis Respondere tuis, quamvis nec maxima possint Respondere tuis, nedum ut par gratia donis Esse queat, vacuis quæ redditur arida verbis. Sed tamen hæc nostros ostendit pagina census, Et quod habemus opum chartâ numeravimus istâ, Quæ mihi sunt nullæ, nisi quas dedit aurea Clio, Quas mihi semoto somni peparere sub antro, Et nemoris laureta sacri Parnassides umbræ.
Nec tu vatis opus divinum despice carmen, Quo nihil æthereos ortus, et semina cœli, Nil magis humanam commendat origine mentem,
Sancta Prometheæ retinens vestigia flammæ. Carmen amant superi, tremebundaque Tartara
Ima ciere valet, divosque ligare profundos, Et triplici duros Manes adamante coercet. Carmine sepositi retegunt arcana futuri Phœbabes, et tremula pallentes ora Sibyllæ ; Carinina sacrificus sollennes pangit ad aras, Aurea seu sternit motantem cornua taurum; Seu cùm fata sagax fumantibus abdita fibris Consulit, et tepidis Parcam scrutatur in extis. Nos etiam patrium tunc cum repetemus Olympum, Æternæque moræ stabunt immobilis ævi, Ibimus auratis per cœli templa coronis, Dulcia suaviloquo sociantes carmina plectro, Astra quibus, geminique poli convexa sonabunt. Spiritus et rapidos qui circinat igneus orbes, Nunc quoque sidereis intercinit ipse choreis Immortale melos, et inerrabile carmen; Torrida dum rutilus compescit sibila serpens Demissoque ferox gladio mansuescit Orion; Stellarum nec sentit onus Maurusius Atlas. Carmina regales epulas ornare solebant, Cum nondum luxus, vastæque immensa vorago Nota gulæ, et modico spumabat cœna Lyæo. Tum de more sedens festa ad convivia vates, Æsculeâ intonsos redimitus ab arbore crines; Heroumque actus, imitandaque gesta canebat, Et chaos, et positi latè fundamina mundi, Reptantesque deos, et alentes numina glandes, Et nondum Ætnæo quæsitum fulmen ab antro.
Denique quid vocis modulamen inane juvabit, Verborum sensusque vacans, numerique loquacis? Silvestres decet iste choros, non Orphea cantus, Qui tenuit fluvios, et quercubus addidit aures Carmine, non citharâ; simulachraque functa ca- nendo
Compulit in lacrymas; habet has àcarmine laudes. Nec tu perge precor, sacras contemnere Musas, Nec vanas inopesque puta, quarum ipse peritus Munere, mille sonos numeros componis ad aptos, Millibus et vocem modulis variare canoram Doctus, Arionii meritò sis nominis hæres. Nunc tibi quid mirum, si me genuisse poëtam Contigerit, charo si tam propè sanguine juncti Cognatas artes, studiumque affine sequamur? Ipse volens Phœbus se dispertire duobus, Altera dona mihi, dedit altera dona parenti, Dividuumque Deum, genitorque puerque, tenemus.
Tu tamen ut simules teneras odisse Camœnas, Non odisse reor; neque enim, pater, ire jubebas Quà via lata patet, quà pronior area lucri, Certaque condendi fulget spes aurea nummi: Nec rapis ad leges, malè custoditaque gentis Jura, nec insulsis damnas clamoribus aures. Sed magis excultam cupiens ditescere mentem, Me procul urbano strepitu, secessibus altis Abductum Aoniæ jucunda per otia ripæ Phœbæo lateri comitem sinis ire beatum. Officium chari taceo commune parentis,
Me poscunt majora; tuo, pater optime, sumptu Cùm mihi Romulea patuit facundia lingua,
« AnteriorContinuar » |