Participem qui te secreti fecit honesti.
Carus erit Verri, qui Verrem tempore, quo vult, Accusare potest. Tanti tibi non sit opaci
Omnis arena Tagi, quodque in mare volvitur aurun Ut somno careas, ponendaque præmia sumas Tristis, et a magno semper timearis amico. Quæ nunc divitibus gens acceptissima nostris ; Et quos præcipue fugiam, properabo fateri; Nec pudor obstabit. Non possum ferre, Quirites, Græcam urbem, quamvis quota portio fæcis achæœ? Jampridem Syrus in Tiberim defluxit Orontes, Et linguam et mores, et cum tibicine chordas Obliquas, nec non gentilia tympana secum Vexit, et ad Circum jussas prostare puellas. Ite, quibus grata est picta lupa barbara miera. Rusticus ille tuus sumit trechedipna, Quirine, Et ceromatico fert niceteria collo.
Hic alta Sycione, ast hic Amydone relicta, Hic Andro, ille Samo, hic Trallibus, aut Alabandis Esquilias, dictumque petunt a vimine collem, Viscera magnarum domuum, dominique futuri.
Farà per te chi di segreto onesto Partecipe ti fe. Sol caro è a Verre
Chi può sempre accusarlo. Ah mai del Tago Tutta l'arena o tutto l' or che scorre Per cento fiumi al mar, mai non ti faccia Perdere i sonni, accettar premi indegui, Non atti a farti lieto, e non ti renda Temuto oggetto ad un possente amico. Qual gente a' nostri Grandi or sia più grata, E qual più fuggo, a pubblicar son pronto Senza arrossir. Roma io soffrir non posso Fatta Greca, o Romani; ancor che sia Poca parte di lei la feccia achea. (Che si mischiò col Tehro il siro Oronte, E favella e costumi, e flauti e cetre Di corde oblique, e timpani e fanciulle Portò con se da esporre al Circo; alfine Ciò m' adatto a soffrir: corra a chi piace Con la mitra dipinta estranea putta. ) Ma che quel rozzo tuo, Padre Quirino, Duro romano abbia alla greca or vesti Proprie alle cene, unga alla greca il petto Con atletici unguenti, e al collo appesi Porti i segni alla greca, onde superbi Escon dalla palestra i vincitori ;
la sofferenza eccede.
Uno l'alta Sicione, altri lasciata
Andro, Amidon, Tralli, Alabanda o Samo, Corre all' Esquilie o al Viminal, sicuro D'esser fra poco in qualche casa illustre
Ingenium velox, audacia perdita, sermo Promptus, et Isæo torrentior; ede quid illum Esse putes! quemvis hominem secum attulit ad nos. Grammaticus, rhetor, geometres, pictor, aliptes, Augur, schoenobates, medicus, magus: omnia novit Græculus esuriens, in cœlum, jusseris, ibit.'
Ad summam non Maurus erat, nec Sarmata, nec Thrax Qui sumpsit pennas, mediis sed natus Athenis.
Horum ego non fugiam conchylia! Me prior ille Signabit, fultusque toro meliore recumbet
Advectus Romam, quo pruna, et coctona, vento? Usque adeo nihil est, quod nostra infantia cælum Hausit Aventini, bacca nutrita Sabina! Quid quod adulandi gens prudentissima laudat Sermonem indocti, faciem deformis amici; Et longum invalidi collum cervicibus æquat Herculis, Antæum procul a tellure tenentis! Miratur vocem angustam, qua deterius nec Ille sonat, quo merdetur gallina marito.
Confidente e padron. Veloce ingegno, Audacia disperata e pronta lingua, Rapida più che l' oratore Iseo,
Hanno costor. Che credi tu che sia
Qualunque d'essi? È tutto. Il vuoi pittore, Retore, stufajuol, medico, mago, Geometra o grammatico? Il pretendi Augure forse? o ti verrebbe in mente Ch' ei danzi su la corda? A tutto è buono Il tuo Greco affamato. In ciel, se il chiedi, Ei volerà che non fu Moro alfine Dedalo già, nè Sarmata, nè Trace, Ma Greco anch'esso e cittadiu d'Atene. E di costor le porpore fastose
Fuggir non deggio? E soffrirò che primo Di me soscriva, e miglior loco a mensa Abbia di me chi, con le prugne e i fichi Passato il mar, fu scaricato a Roma! E val sì poco il respirar nascendo Il ciel dell' Aventino, e in questo suolo Fin da' nostri prim' anni esser nutriti? Che far dobbiam, se in adulare esperta Quella gente è così, che il dir, l'aspetto Sempre d'indotto o di deforme amico Pronta è a lodar! che d' uguagliare ardisce? Fin d'un etico il collo alla cervice
Di lui, ch' alto dal suolo Anteo sostenne? Che una voce talor, di cui più ingrata Alcun gallo non l' ha, quando marito La sposa acciuffa, applaudisce, ammira?
Hæc eadem licet et nobis laudare: sed illis
Creditur. An melior cum Thaida sustinet, aut cum Uxorem comœdus agit, vel Dorida nullo Cultam palliolo! Mulier nempe ipsa videtur, Non persona loqui.
Nec tamen Antiochus, nec erit mirabilis illic Aut Stratocles, aut cum molli Demetrius Hæmo. Natio comoda est. Rides! Majore cachinno Concutitur: flet, si lacrymas aspexit amici, Nec dolet. Igniculum brume si tempore poscas, Accipit endromidem: si dixeris: œstuo, sudat. Non sumus ergo pares. Melior qui semper, et omni Nocte dieque potest alienum sumere vultum; A facie jactare manus, laudare paratus, Si bene ructavit, si rectum minxit amicus, Si trulla inverso crepitum dedit aurea fundo. Præterea sanctum nihil est, et ... tutum. Non matrona laris, non filia virgo, neque ipse Sponsus levis adhuc, non filir's ante pudicus. Horum si nihil' est, aulam resupinat amici. Scire volunt secreta domus, atque inde timeri.
« AnteriorContinuar » |